Bestuurlijke hoofdlijn
Voor u ligt de Programmabegroting 2026 van de gemeente Maashorst: de begroting voor het laatste jaar van de eerste bestuursperiode van onze gemeente. Na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2026 dragen we het stokje immers over aan een nieuw bestuur. In deze begroting hebben we de speerpunten uit de Kadernota 2026 uitgewerkt en geven we een actueel beeld van de financiën.
Nog steeds op koers
Terugkijkend op deze eerste bestuursperiode van onze relatief jonge gemeente, mogen we trots zijn op de stappen die zijn gezet. Stappen die bijdragen aan een hoog voorzieningenniveau in onze gemeente en die ervoor zorgen dat Maashorst die fijne en groene gemeente is waar je graag woont, werkt en verblijft. Dat is vooral gelukt dankzij de fijne samenwerking met de gemeenteraad, onze partners in het maatschappelijke veld, een actief en betrokken MKB, onze inwoners en dankzij een hardwerkende ambtelijke organisatie. Met deze Programmabegroting 2026 vervolgen we die koers. We gaan ruim 26 miljoen investeren en richten ons op afronding van bestaande afspraken en overdracht van een stabiele financiële situatie aan het volgende bestuur.
Financieel gezond in tijden van ravijnen
Dankzij een solide financieel beleid in de afgelopen jaren en niet aflatende inspanningen van de VNG, is het voorspelde, spreekwoordelijke ravijn voor onze gemeente minder diep dan gevreesd, zeker in vergelijking met enkele van onze collega-gemeenten. We hebben dit eerder al toegelicht in de raadsinformatiebrief over de meicirculaire van 24 juni 2025.
Op moment van schrijven van deze Programmabegroting 2026 is nog niet duidelijk hoe de samenstelling van een volgend Kabinet zal zijn, na de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober 2025. We weten dus nog niet hoe een nieuw Kabinet aankijkt tegen de financiering voor gemeenten. Toch proberen we in deze begroting zo goed mogelijk te anticiperen op actualiteiten en ontwikkelingen. We willen ons spreekwoordelijke huishoudboekje tenslotte zo goed mogelijk overdragen aan het nieuwe bestuur.
Keuzes
In tijden van financiële krapte moet je als gemeente keuzes maken. Daarom zijn we op zoek gegaan naar mogelijkheden om nóg efficiënter te begroten. Zo hebben we via de zogenaamde watervalmethode in kaart gebracht wat nu al wél kan worden uitgevoerd of gepland, en wat nog moet wachten omdat er nu (op korte termijn) onvoldoende budget voor is. Ook houden we ons nog steeds strikt aan het uitgangspunt ‘nieuw voor oud’: we investeren alleen in nieuwe projecten als die in de plaats komen voor al bestaande of geplande projecten. Er is eenvoudigweg geen financiële ruimte voor nieuwe plannen. Tenslotte spreken we onze algemene reserves aan om de ravijnjaren te overbruggen. Daarmee slagen we erin om een sluitende meerjarenbegroting voor te leggen, met een voorzichtige, positieve vooruitblik naar het jaar 2029: met een saldo van € 2,1 miljoen. Dat is op zich een fijn vooruitzicht, vooral ook richting het nieuwe bestuur.
Naast deze maatregelen op financieel vlak, hebben we te maken met krapte op de arbeidsmarkt. Dat botst af en toe flink met onze ambities. We blijven ambitieus, maar hebben nu eenmaal te maken met beperkte capaciteit, waardoor we genoodzaakt zullen blijven om scherpe keuzes te maken.
Toch al oppakken
Door nieuwe inzichten en de extra financiële middelen zoals aangekondigd in de Meicirculaire, is er nu toch ruimte (500.000 euro) om zaken op te pakken die eerder, in de kadernota 2026, nog ‘on hold’ waren gezet. Daarom stelt het college voor om toch te investeren in voortzetting van het project Vitale vakantieparken, om onwenselijke en onveilige situaties op enkele vakantieparken goed aan te kunnen pakken. Daarnaast is het voorstel te investeren in een snellere en bredere uitrol van het beleidskader ‘Sterke sociale basis’, met name door uitbreiding en versterking van het preventieteam Maashorst en voor het faciliteren van inwonersinitiatieven gericht op samenredzaamheid.
Verder willen we de vrijgekomen financiële ruimte besteden aan de aanpak van het Sport- en wandelpark in Uden, verhoging van het Maashorstfonds, uitbreiding van de aanpak van kwetsbare wijken en verbouwing van ontmoetingscentrum Phoenix in Schaijk. Deze investeringen staan (nog) niet in dit begrotingsdocument, maar leggen we de raad voor in de vorm van een begrotingswijziging.
Grootste investeringen
Nieuw in deze Programmabegroting 2026 zijn de investeringen in renovaties van de wijk de Bogerd en de begraafplaats in Uden, het Brouwerspad en de Vlasroot in Zeeland en de Zeelandsedreef/Schaijkseweg tussen Zeeland en Schaijk. Ook zijn voor dit jaar nieuwe investeringen opgenomen voor vervanging van lantaarnpalen, recreatieve voorzieningen en bomen en beplanting.
En naast de al in de Kadernota 2026 opgenomen extra middelen, bijvoorbeeld voor vergroening en jeugdhulp, bevat deze Programmabegroting ruim 37 miljoen aan lopende investeringen (die al eerder beschikbaar zijn gesteld en nog niet zijn afgerond), onder meer voor de omklap van de N605 in Volkel en herinrichtingen van de wijk Hoevenseveld in Uden (fase 3), de Violierstraat in Uden en de Schutsboomstraat in Schaijk
Vooruit kijken
Elke slimme organisatie kijkt ook vooruit. Daarom ontwikkelden we onlangs samen met inwoners en de gemeenteraad een toekomstvisie Maashorst 2050 (hoe ziet Maashorst eruit in 2050?), aansluitend op de ambities die we bij de start van onze gemeente hadden geformuleerd. Zo’n visie draagt bij aan een scherpe focus op de toekomst en kan ook helpen om een volgende bestuursperiode nog meer positie te pakken in de regio en onze potentie waar te maken. We zien het document als een mooi kompas voor de toekomst: richtinggevend, en vooral ter inspiratie.
Overdracht aan nieuw bestuur
Naast die inhoudelijk input in de vorm van een toekomstvisie, willen we deze bestuursperiode ook netjes overdragen aan een nieuw bestuur, met voldoende ruimte om wederom met een ambitieus programma voor Maashorst aan de slag te gaan. Zoals in de Kadernota aangekondigd, reserveren we daarom bewust voldoende bestedingsruimte voor het nieuwe bestuur dat aantreedt na de komende gemeenteraadsverkiezingen in maart ‘26, zodat ook zij hun eigen keuzes kunnen maken.
Tot die tijd blijven wij al onze energie steken in het afronden van de ambities uit het huidige bestuursakkoord en blijven we samen bouwen aan een gemeente waar we oog hebben voor elkaar, waar ruimte is om te ondernemen en te experimenten en waar we samen oplossingen zoeken voor uitdagingen van de toekomst.
Kortom, met deze Programmabegroting voor 2026 zetten we weer mooie stappen op weg naar de gemeente die we willen zijn.