In deze bestuurlijke hoofdlijn beschrijven we de belangrijkste resultaten uit de programmarekening van Maashorst. We kijken terug op het derde jaar als gemeente: een jaar waarin we verder hebben gebouwd aan een stevig fundament voor onze nieuwe organisatie, maar ook mooie resultaten hebben behaald. Een jaar waarin wederom onze kracht en flexibiliteit moesten aanspreken, bijvoorbeeld op het gebied van onderwijshuisvesting en woningbouw maar ook onze migratieopgaven. Daarnaast is er natuurlijk gewerkt aan de realisatie van het uitvoeringsprogramma.
Als college zijn we inmiddels aanbeland in de tweede helft van deze bestuursperiode. De eerste periode heeft voornamelijk in het teken gestaan van het opbouwen van onze organisatie en het integreren van twee culturen naar één nieuwe Maashorstcultuur. We zijn als college trots op het resultaat; er staat een stabiele organisatie en we zijn gestart met een organisatieontwikkelingsprogramma om ons verder te ontwikkelen en voor te bereiden op de toekomst. Ook hebben we in 2024 voor het eerst gewerkt met planning & control software om nog beter in te kunnen springen op de informatiebehoeften van de raad en onze inwoners en daarnaast is de efficiency in de organisatie hierdoor vergroot.
In 2024 hebben we onze woningbouwopgave gerealiseerd en stappen voorwaarts gezet met de realisatie van het IKC Florent, waarin de basisscholen Aventurijn en openbare basisschool Klimboom een nieuw onderkomen hebben gekregen inclusief een kinder- en peuteropvang, een buitenschoolse opvang en een gymzaal. Daarnaast zijn we gestart met de voorbereiding van diverse herinrichtingen om de bereikbaarheid binnen de gemeente te verbeteren en doorlopen we de bestemmingsplanprocedure voor het centrumgebied Uden-Zuid. Ook in andere woningbouwprojecten is flink geïnvesteerd, zoals Het Rijk van Uden, Niemeskant en Reek-Zuid. Verder is ook het bestemmingsplan voor het nieuwe bedrijventerrein Hoogveld-Zuid vastgesteld, welke inmiddels onherroepelijk is.
Daarnaast is het beleidskader Sterke Sociale Basis in 2024 vastgesteld. Hiermee geven we invulling aan de ambitie uit het strategisch beleidskader sociaal domein, waarbij wordt ingezet op het volwaardig mee kunnen doen van onze inwoners aan de samenleving. Hiermee creëren we een basis om iedereen in de wijk of kern de mogelijkheid te geven om deel te nemen aan ontmoetingen en activiteiten. Door het individualistischer worden van onze samenleving is dit belangrijker dan ooit. Hiermee proberen we het fundament te verstevigen.
Financiën op orde
Alles overziend liggen we mooi op schema met het uitvoeringsprogramma en sluiten we het jaar 2024 met een positief financieel resultaat af. Het is fijn om daarbij ook te kunnen constateren dat Maashorst financieel gezond is. De begroting 2025 is structureel sluitend. Maar als we vooruitkijken naar de jaren 2026 tot en met 2029, zien we - net als andere gemeenten - een aanzienlijke verlaging aankomen van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Dat veroorzaakt ook bij ons een structureel begrotingstekort. Gelukkig hebben we een prima reservepositie, die we kunnen inzetten in mindere tijden. Dat neemt niet weg dat we richting de Programmabegroting 2026 keuzes moeten maken om ook op langere termijn duurzaam financieel gezond te blijven. Hoe ingrijpend deze zullen zijn hangt ook mede af van de beleidskeuzes op rijksniveau.
In beginsel sluiten we 2024 af met een saldo van afgerond € 7,0 miljoen. Als we dit vergelijken met de rekeningsaldi van 2022 € 15,5 miljoen en 2023 van € 11,4 miljoen tonen we als gemeente aan dat we steeds beter in staat zijn om onze beschikbare middelen goed te beheren. De maatregelen die getroffen zijn op dit gebied beginnen hun vruchten af te werpen. We zijn er nog zeker niet, maar we zijn goed op weg. We stellen de gemeenteraad voor om van het saldo € 3,9 miljoen te bestemmen in 2025 voor nog niet afgeronde zaken. We hebben namelijk niet alles uitgegeven wat we hadden gepland. Onze migratieopgave zal ook de komende jaren nog veel tijd en energie van ons vergen. Daarnaast hebben we recentelijk uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) middelen ontvangen waarvan de plannen de komende periode verder uitgewerkt worden. Ten slotte willen we middelen reserveren voor de verduurzaamheidsopgave die we als gemeente hebben. Het ‘restantbedrag’ van € 3,1 miljoen voegen we toe aan onze algemene reserve.
Een feitelijk overschot op onze rekening van € 7,0 miljoen is met onze jaaromzet van € 227 miljoen iets meer dan een afwijking van 3,1%. Ook al zijn dit natuurlijk absoluut gezien grote bedragen, op een begroting van onze omvang is dat acceptabel. In 2025 werken we verder aan onze ambities en doelstellingen. Ook is dit het laatste volledige jaar van het bestuursakkoord 2022- 2026 ‘Samen bouwen we Maashorst’. Hiermee sluiten we de eerste bestuursperiode af van de nieuwe gemeente Maashorst, waarbij we samen met de raad en alle inwoners uit de zes kernen onze gemeente een goede start gemaakt hebben. Voor 2026 en verder hebben we een stevige financiële uitdaging, maar wij zijn ervan overtuigd dat we voor dit ‘ravijn’ ook weer samen tot een verantwoorde oplossing komen.
Namens het college van burgemeester en wethouders,
Gijs van Heeswijk
Wethouder Economie en Financiën