Paragraaf lokale heffingen

De lokale lasten vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van gemeenten, en zijn een integraal onderdeel van het gemeentelijk beleid. Een overzicht van de lokale lasten – en daarmee meer inzicht- is van belang voor de raad en inwoners. De aanduiding van de lokale lastendruk is ook afgezet tegen de buurgemeenten. Dit is van belang voor de integrale afweging tussen beleid en inkomsten.

De voorstellen ten aanzien van de belastingen en leges worden afzonderlijk aan de raad voorgelegd. Daarin zijn alle tarieven opgenomen. Voor de hoogte van de belastingen, rechten en tarieven gelden de volgende uitgangspunten:

•  Streven naar (meer) kostendekkendheid van alle leges, rechten en tarieven, waartegenover een concrete dienstverlening van de overheid staat.
• De overige belastingen en tarieven mogen niet meer stijgen dan de aanpassing voor de inflatiecorrectie. Uitgangspunt hierbij is dat voor 2024 wordt uitgegaan van een inflatiecijfer van 4,22%.
• Het beleid lokale lasten is opgenomen in de diverse belastingverordeningen.

Indien een belastingplichtige niet of over te weinig financiële middelen beschikt om een belastingaanslag te voldoen, kan onder bepaalde voorwaarden kwijtschelding worden verleend. Het kwijtscheldingspercentage dat Maashorst hanteert bedraagt 100%. Dit betekent dat alle belastingplichtigen die een inkomen hebben dat gelijk of lager is dan het minimuminkomen (volgens bijstandsnorm), in aanmerking komen voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding.

Kwijtschelding kan alleen worden verleend indien het een aanslag betreft voor onroerende zaakbelasting, afvalstoffenheffing en rioolheffing particuliere eigenaren/gebruikers voor de jaarlijks te betalen bedragen. De overige heffingen zijn in de betreffende belastingverordeningen uitgesloten voor kwijtschelding. Meer informatie omtrent kwijtscheldingen is te lezen op de website van de Belastingsamenwerking Oost-Brabant.

Landerd kent de “Regeling tegemoetkoming in de kosten voor huishoudelijk afval in bijzondere gevallen”. Dit is een jaarlijks bedrag van € 1.000. Met bijzondere gevallen wordt bedoeld dat er bij langdurige ziekte en daardoor extra afval, onder voorwaarden, gratis een extra container verstrekt wordt. Over het voortzetten van deze regeling voor Maashorst wordt nog een voorstel voorgelegd. 

Inzicht in verstrekte kwijtscheldingen

Heffings jaar	Kosten kwijtscheldingen	Ontvangen verzoeken	Openstaand	Afgedaan	Toegekend	Afgewezen
2021	€213.297	1.076	17	1.059	733	326
2022	€186.352	1.122	19	1.103	769	334
2023 (medio boekjaar)	€160.156	860	157	703	610	93

                      
                 

Bedragen (x € 1.000)	Rekening 2022	Begroting 2023	Begroting 2024
Onroerende zaakbelastingen	14.008	14.303	14.973
Afvalstoffenheffing	5.740	5.855	6.102
Rioolheffingen	5.493	5.944	6.205
Marktgelden	56	61	64
Begrafenisrechten	150	175	177
Parkeerbelasting	1.906	2.418	2.419
Reclamebelasting	215	205	214
Staangelden woonwagens	12	11	12
Secretarieleges (titel 1 legesverordening)	852	667	1.152
Leges omgevingsvergunningen (titel 2 legesverordening)	2.165	1.991	2.075
Overige leges (titel 3 legesverordening)	3	17	17
Forensenbelasting	31	33	34
Toeristenbelasting	439	468	488
Doorbelasting secretarieleges rijk	-226	-187	-437
Totale opbrengsten	30.844	31.961	33.497

 De begrote opbrengst 2023 is inclusief de verwerking van besluiten die in 2023 genomen zijn, en geleid hebben tot een wijziging van de primitieve begroting.
  

Onder de naam ‘onroerende zaakbelastingen’ worden op onroerende zaken die binnen de gemeentegrenzen liggen, de volgende belastingen geheven:
•    een eigenarenbelasting van degenen die bij het begin van het kalenderjaar eigenaar zijn van onroerende zaken (formeel: “het genot hebben krachtens eigendom, bezit of beperkt recht”);
•    een gebruikersbelasting van degenen die bij het begin van het kalenderjaar onroerende zaken gebruiken. Dit geldt niet voor woningen. 
De heffingsgrondslag voor 2024 is de waarde van de onroerende zaak naar peildatum 1 januari 2023.

Ontwikkeling van de OZB tarieven

Tarieven	2023	2024*
Woningen
eigenaren	0,07260%	0,07566%
Niet-woningen
Eigenaren	0,25200%	0,26263%
Gebruikers	0,20010%	0,20854%

* Tarieven 2024 zijn gebaseerd op de tarieven 2023 verhoogd met de inflatiecorrectie van 4,22%. De definitieve tarieven zijn pas in december bekend waarbij rekening is gehouden met de verwachte WOZ-waardeontwikkeling.

Opbrengst	Rekening 2022	Begroting 2023	Begroting 2024
Eigenaren woningen	€ 6.994.385	€ 7.305.591	€7.680.914
Eigenaren niet-woningen	€ 2.898.356	€ 4.099.069	€3.020.215
Gebruikers niet-woningen	€ 4.115.526	€ 2.897.923	€4.272.050
Totaal	€ 14.008.267	€ 14.302.583	€14.973.179

 

  

Afvalstoffenheffing wordt geheven van degenen die in de gemeente gebruik maken van een perceel, waarvoor een verplichting tot het inzamelen van huishoudelijk afval geldt. De kosten die de gemeente maakt voor het beheer van de huishoudelijke afvalstoffen worden omgezet in tarieven die de kosten moeten dekken. In de afvalstoffenheffing zijn kosten verrekend voor het transport en verwerken van de huishoudelijke afvalstoffen, inkoop en onderhoud containers voor huishoudens, communicatie, milieustraat en het regelen hiervan.

Activiteiten zoals het vegen van wegen, opruimen zwerfafval en reinigen winkelcentra dienen meerdere doelen. Een van de doelen bij deze activiteiten is het opruimen van verkeerd aangeboden huishoudelijk afval. Het kostendeel van deze activiteiten met dit doel wordt toegerekend aan de afvalstoffenheffing. Gederfde inkomsten door kwijtschelding afvalstoffenheffing maken ook deel uit van de afvalstoffenheffing.

Tarieven
Voor 2024 zijn de tarieven verhoogd met de inflatiecorrectie van 4,22%. De definitieve tarieven worden vastgesteld in de raadsvergadering van december. 

Tarieven per soort huishoudens	2023	2024
Eenpersoonshuishoudens	€ 192,36	€200,40
Meerpersoonshuishoudens	€  256,80	€267,60

 

Berekening kostendekkenheid afvalstoffenheffing (bedragen x € 1.000)

Kosten taakveld(en) inclusief (omslag)rente
Kosten kwijtschelding afvalstoffenheffing (minimabeleid) taakveld 6.3	241
Diverse directe kosten van taakveld 7.3 afvalstoffenheffing zoals loonkosten, ophalen en verwerken van afval.	7.628
Kosten bestrijding zwerfvuil (50%) taakveld 2.1. Uitgangspunt is om zo weinig mogelijk zwerfvuil te krijgen in het rioolstelsel. Door het schoonhouden van de kolken wordt hierdoor een groot gedeelte van het zwerfvuil verzameld. Het afvoeren van dit zwerfvuil is goedkoper dan het reinigen vanuit de riolering. 50% van de kosten wordt aan de rioolheffing toegerekend en 50% aan de afvalstoffenheffing.	149
Kosten reiniging winkelcentra (30%) taakveld 2.1. Uitgangspunt is zo weinig mogelijk zwerfvuil te krijgen in het rioolstelsel en de afval op straat te verminderen. Binnen het winkelcentra is de hoeveelheid van het zwerfvuil groter ten opzichte van andere gebieden. Naast de beeldkwaliteit is de impact van overlast op het riool groter en daardoor nemen de kosten toe. 30% van de kosten rekenen we toe aan de rioolheffing, 30% aan de afvalstoffenheffing en 40% aan de algemene middelen.	70
Kosten vegen wegen (30%) taakveld 2.1.  Voor het functioneren van de riolering vanwege het feit dat mensen hun afvalstoffen verkeerd aanbieden (weggooien) en voor de verkeersveiligheid worden de wegen geveegd. 30% van de kosten rekenen we toe aan de rioolheffing, 30% aan de afvalstoffenheffing en 40% aan de algemene middelen.	97
Inkomsten taakveld(en) exclusief heffingen
Bijdrage voorziening afvalstoffenheffing en inkomsten gescheiden inzamelingen milieustraat (taakveld 7.3)	-2.867
Bijdrage voorziening afvalstoffenheffing voor de kosten bestrijding zwerfvuil, reiniging winkelcentra en vegen wegen (taakveld 2.1)	-407
Bijdrage voorziening afval t.b.v. minimabeleid kwijtschelding afvalstoffenheffing (taakveld 6.3)	-241
Netto kosten taakveld	4.670
Toe te rekenen kosten:
-overhead inclusief (omslag) rente: betreft de toerekening van overhead (81,75%) over de loonkosten+ inhuur van de toegerekende kosten uit taakveld 2.1 en 7.3	585
-btw: de btw over de voor afval gemaakte kosten mag als last toegerekend worden aan de afvalstoffenheffing, ook al geeft die omzetbelasting recht op een bijdrage uit het BTW-compensatiefonds	847
Totale kosten	6.102
Opbrengst heffingen	6.102
Dekkingspercentage	100,00%

 

Gemeenten hebben vanuit de Wet gemeentelijke watertaken de zorg voor het transport voor afval- en hemelwater en ook de zorg om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand tegen te gaan. De rioolheffing is het instrument om deze taken te bekostigen. 

Beleidsuitgangspunt van de rioolheffing is een kostendekkende begroting, die zorgt voor een onderbouwing van de benodigde inkomsten voor riolering en waterzorg. De heffingssystematieken van de voormalige gemeenten Uden en Landerd zijn in 2023 nog verschillend.  Vanaf 2024 is één heffingssyteem van toepassing conform het raadsbesluit heffingsysteem riool- en waterzorgheffing van 23 maart 2023. 

Onder de naam rioolheffing wordt een recht geheven van alle eigenaren of gebruikers van percelen, die direct dan wel indirect zijn aangesloten op de gemeentelijke riolering. 
Onderstaand zijn de vastgestelde tarieven 2023 en concept tarieven 2024 opgenomen. Het tarief voor 2024 is gebaseerd op het raadsbesluit heffingssysteem riool- en waterzorgheffing (maart 2023) inclusief inflatiecorrectie van 4,22%. De definitieve tarieven 2024 worden in december aan de raad voorgelegd ter besluitvorming.

Tarieven	Uden 2023	Landerd 2023	Maashorst 2024
Eigenaren	€ 206,64		€ 135,50
Gebruikers (met een verbruik van meer dan 1.000m3	€0,57
Verbruik van 0m3 tot en met 100m3		€137,40
Verbruik van 101m3 tot en met 250m3		€196,56
Verbruik van 251m3 tot en met 500m3		€333,84
Diverse tarieven boven 500m3		zie verordening
Het gebruikersdeel voor een perceel dat in hoofdzaak wordt gebruikt als woning voor meerpersoonshuishoudens			€ 96,50
Het gebruikersdeel voor een perceel dat in hoofdzaak wordt gebruikt als woning voor eenpersoonshuishoudens			€ 54,70
Het gebruikersdeel bedraagt voor de overige percelen (bedrijven e.d.) voor elke volle eenheid van 250 kubieke meters water bij een hoeveelheid water:
- van 1 t/m 250 m3			€96,50
- van 250 m3 tot en met 1.000 m3			€106,50
Diverse tarieven boven 1.000m3			volgt in verordening

 

Berekening kostendekkendheid rioolheffing (bedragen x € 1.000)

Kosten taakveld(en) inclusief (omslag)rente
Diverse directe kosten van taakveld 7.2 riolering, zoals loonkosten, onderhoud riolering en kapitaallasten	4.998
Kosten bestrijding zwerfvuil (50%) taakveld 2.1. Uitgangspunt is om zo weinig mogelijk zwerfvuil te krijgen in het rioolstelsel. Door het schoonhouden van de kolken wordt hierdoor een groot gedeelte van het zwerfvuil verzameld. Het afvoeren van dit zwerfvuil is goedkoper dan het reinigen vanuit de riolering. 50% van de kosten wordt aan de rioolheffing toegerekend en 50% aan de afvalstoffenheffing.	149
Kosten reiniging winkelcentra (30%) taakveld 2.1. Uitgangspunt is zo weinig mogelijk zwerfvuil te krijgen in het rioolstelsel en de afval op straat te verminderen. Binnen het winkelcentra is de hoeveelheid van het zwerfvuil groter ten opzichte van andere gebieden. Naast de beeldkwaliteit is de impact van overlast op het riool groter en daardoor nemen de kosten toe. 30% van de kosten rekenen we toe aan de rioolheffing, 30% aan de afvalstoffenheffing en 40% aan de algemene middelen.	70
Kosten vegen wegen (30%) taakveld 2.1.  Voor het functioneren van de riolering vanwege het feit dat mensen hun afvalstoffen verkeerd aanbieden (weggooien) en voor de verkeersveiligheid worden de wegen geveegd. 30% van de kosten rekenen we toe aan de rioolheffing, 30% aan de afvalstoffenheffing en 40% aan de algemene middelen.	97
Inkomsten taakveld(en) exclusief heffingen
Betreft bijdrage voorziening egalisatie riolering en reserve dekking kapitaallasten (taakveld 7.2)	-118
Bijdrage voorziening egalisatie riolering voor de kosten bestrijding zwerfvuil, reiniging winkelcentra en vegen wegen (taakveld 2.1)	-407
Netto kosten taakveld	4.789
Toe te rekenen kosten:
-overhead inclusief (omslag)rente: betreft de toerekening van overhead (81,75%) over de loonkosten+ inhuur van de toegerekende kosten uit taakveld 2.1 en 7.3	671
-btw: de btw over de voor riool gemaakte kosten mag als last toegerekend worden aan de rioolheffing, ook al geeft die omzetbelasting recht op een bijdrage uit het BTW-compensatiefonds	745
Totale kosten	6.205
Opbrengst heffingen	6.205
Dekkingspercentage	100,00%

 

 

Voor het gebruik van de begraafplaats en het verlenen van diensten in verband met de begraafplaats, worden rechten geheven.
Algemeen uitgangspunt voor de begrafenisrechten is een aanpassing van de tarieven met alleen de inflatiecorrectie (4,22% voor 2024), waarbij de tarieven rekenkundig worden afgerond op eenheden van € 1.

Een overzicht van de tarieven is zichtbaar in de verordeningen:

Begraafplaats Uden

Begraafplaats Schaijk

Berekening kostendekkendheid Begraafplaatsen (x € 1.000)

Kosten taakveld(en) inclusief (omslag)rente
Diverse directe kosten van taakveld 7.5 begraafplaatsen, zoals loonkosten en onderhoud van de begraafplaatsen	371
Inkomsten taakveld(en) exclusief heffingen: beschikking over voorziening afkoop onderhoud begraafplaats	-108
Netto kosten taakveld	263
toe te rekenen kosten
-overhead inclusief (omslag) rente: betreft de toerekening van overhead (81,75%) over de loonkosten+ inhuur van dit taakveld.	73
Totale kosten	336
Opbrengsten heffingen	177
Dekkingspercentage	52,84%

 

Onder de naam parkeerbelastingen worden de volgende belastingen geheven:

• een belasting voor het parkeren van een voertuig op een door het college van B&W te bepalen plaats, tijdstip en wijze
• een belasting voor een door de gemeente verleende vergunning voor het parkeren van een voertuig op de in die vergunning aangegeven plaats en wijze.

Het tarief voor 2024 voor parkeren bedraagt € 1,00 per uur. Voor het parkeerterrein bij ziekenhuis Bernhoven geldt een tarief van  €1,25.

Parkeren	Programmarekening 2022	Programmabegroting 2023	Programmabegroting 2024
Straatparkeren incl. vergunningen en boetes	€ 1.447.736	€ 1.580.228	€1.581.075
Parkeergarage Brabantplein	€ 20.587	€ 49.957	€49.957
Parkeerdek Centrumplan-Hoek-Promenade	€ 25.710	€ 112.386	€112.386
Ziekenhuis Bernhoven	€ 411.844	€ 675.211	€675.211
Totaal	€ 2.397.106	€ 2.417.331	€2.418.629

 

Onder de naam reclamebelasting wordt een belasting geheven voor een openbare aankondiging, die zichtbaar is vanaf de openbare weg. De opbrengst van de heffing wordt, na aftrek van de heffingskosten, aan de vereniging UCO (Udense Centrum Ondernemers) in de vorm van een subsidie overgedragen. Daarnaast wordt de centrummanager deels uit deze heffing gedekt. De besteding dient ten goede te komen aan het algemene ondernemersklimaat van het centrum van Uden.
Het tarief voor 2024 is gebaseerd op het tarief 2023 inclusief inflatiecorrectie van 4,22%.

Omschrijving tarief	2023	2024
openbare aankondigingen met een oppervlakte tot 0,5m2	€ 540	€ 563
openbare aankondigingen met een oppervlakte van 0,5m2 tot 10m2	€ 744	€ 775
openbare aankondigingen met een oppervlakte van 10m2 tot 20m2	€ 815	€ 849
openbare aankondigingen met een oppervlakte vanaf 20m2	€ 887	€ 924

Onder de naam marktgelden worden rechten geheven voor het tijdens marktdagen innemen van standplaatsen, of het plaatsen van kramen op plaatsen die als marktterrein zijn aangewezen. Uitgangspunt voor de marktgelden is een aanpassing van de tarieven met alleen het netto inflatiepercentage van 4,22%. Via raadsbesluit van 13 juli 2023 zijn de marktgelden geharmoniseerd.  

 

	2023	2024
Opbrengsten marktgelden en losse standplaatsen inclusief promotie en kraamhuur	€81.068	€84.489
Tarief Markt Uden per kwartaal per strekkende meter	€24,31	€25,35
Tarief Markt Schaijk per kwartaal per strekkende meter	€18,33	€19,11

 

Berekening kostendekkendheid Marktgelden (x € 1.000)

Kosten taakveld(en) inclusief (omslag)rente
Diverse directe kosten van taakveld 3.1 economische ontwikkeling, zoals loonkosten, elektriciteitsverbruik en promotie	94
Inkomsten taakveld(en) exclusief heffingen	0
Netto kosten taakveld	94
Toe te rekenen kosten
-overhead inclusief (omslag) rente: betreft de toerekening van overhead (81,75%) over de loonkosten+ inhuur	53
Totale kosten	147
Opbrengsten heffingen	80
Dekkingspercentage	54,18%

 

 

De onderneming die overnachtingen aanbiedt, dient toeristenbelasting te betalen. Deze belasting mogen zij doorbelasten naar de gebruikers van de accommodaties.

De tarieven zijn:
• hoog tarief: hotels, B&B, vakantieparken, particuliere verhuur
• laag tarief: campings, groepsaccommodaties, kampeerboerderijen

 

	2023	2024
Opbrengst toeristenbelasting  *	€ 468.031	€487.782
Tarieven:
-Hoog tarief per persoon per overnachting	€ 1,25	€1,30
-Laag tarief per persoon per overnachting	€0,85	€0,90

     * Door de komst van het AZC in Hotel Van der Valk ontvangen wij de komende drie jaar, vanaf oktober 2023, geen toeristenbelasting van hen. Het gaat om een bedrag van circa € 50.000 per jaar. We zullen dit doorbelasten / in rekening brengen bij het COA en verwerken in een volgend product van de P&C-cyclus

De tarieven 2024 zijn berekend door de tarieven 2023 te verhogen met de inflatiecorrectie van 4,22%. De definitieve tarieven worden vastgesteld tijdens de raadsvergadering van december.

Vrijstelling
In de verordening toeristenbelasting is een vrijstelling opgenomen voor georganiseerde jeugdbewegingen. Onder georganiseerde jeugdbeweging wordt verstaan: een jeugdorganisatie op levensbeschouwelijke of ideologische grondslag die de ‘verheffing’ van het volk, of ‘verbetering’ van de jeugd ten doel heeft door middel van opvoeding in en kennismaking met cultuur, natuur, sport en spel. Hieronder worden mede scholen begrepen.
Daarnaast hoeven gasten die in de gemeente Maashorst wonen geen toeristenbelasting te voldoen.

Deze belasting wordt geheven van eigenaren die een gemeubileerde (vakantie)woning in Maashorst in hebben, daar niet staan ingeschreven en deze woning meer dan 90 dagen per jaar voor zichzelf beschikbaar hebben.

 

Forensenbelasting	2023	2024
Begrote opbrengst forensenbelasting	€33.034	€34.428
Tarieven - Oppervlakte kleiner dan 45m2 - Oppervlakte 45-100m2 -Oppervlakte 100m2 en groter	€139,05 €210,30 €420,60	€144,90 €219,15 €438,35

Dit onderdeel bevat een op hoofdlijnen inzicht in de kostendekkendheid van de leges die hoogstens kostendekkend mogen zijn. Hierbij wordt inzichtelijk gemaakt:

• hoe bij de berekening van tarieven van de heffingen bewerkstelligd wordt dat de geraamde baten de ter zake geraamde lasten niet overschrijden;
• wat de beleidsuitgangspunten zijn die ten grondslag liggen aan deze berekeningen;
• hoe deze uitgangspunten bij de tariefstelling worden gehanteerd.

Er wordt onderscheid gemaakt in direct toe te rekenen kosten (zoals loonkosten, materiaalkosten etc.) en een opslag voor overhead. Omtrent overhead wordt nader ingegaan in paragraaf bedrijfsvoering.

Kostprijsberekening methode
Om de kostprijs van de diverse producten (zoals paspoorten, bouwvergunningen, etc.) te berekenen, hanteert de gemeente Maashorst de methode Activity Based Costing method (ABC methode). Dit is in onze ogen de beste en meest transparante methode. Bij deze methode worden alle handelingen om te komen tot een prestatie onderzocht en vervolgens vermenigvuldigd met de uurprijs van een behandelend ambtenaar. Zodoende wordt van alle producten inzichtelijk gemaakt wat de gemiddelde tijdsbelasting is, en hoeveel producten er verkocht worden. 

Kruissubsidiëring
Wanneer er sprake is van veel verschillende tarieven in een verordening, zoals bij leges, hoeft de maximale kostendekkendheid niet per tarief te gelden. Zolang het maximum van 100% voor het geheel niet overschreden wordt, kan dit per tarief wel gelden. Door kruissubsidiëring is het mogelijk om de surplus aan legesontvangsten op bepaalde producten te gebruiken om het tekort aan ontvangsten op andere producten te dekken.

Op het uitgangspunt van verordeningsbrede kruissubsidiëring bestaan enkele uitzonderingen:

• De Europese Dienstenrichtlijn beperkt de mogelijkheden voor kruissubsidiëring bij leges die samenhangen met bedrijfsactiviteiten tot een cluster van samenhangende vergunningen.
• De wetgeving over de omgevingsvergunning gaat ervan uit dat alleen binnen de omgevingsvergunning kruissubsidiëring kan worden toegepast en niet met dienstverlening erbuiten.

Toerekenbare kosten
Om te bepalen welke kosten toerekenbaar zijn, is gebruik gemaakt van de 'Handreiking kostentoerekening leges en tarieven' (opgesteld in opdracht van het ministerie van BZK), en van het VNG kostenmodel. Er is geen wettelijk voorgeschreven lijst van toe te rekenen kosten en baten. Er zijn uitsluitend richtlijnen, waarvan een groot deel voortvloeit uit jurisprudentie. Er mogen alleen kosten worden toegerekend die direct met de dienstverlening samenhangen. Tot de toe te rekenen kosten behoren o.a.:

• directe loonkosten;
• overheadkosten*;
• directe materiaalkosten;
• perceptiekosten (kosten heffen en invorderen);
• kosten bezwaar en beroep gericht tegen de belastingheffing of belastinginvordering;
• kosten oninbaarheid;
• kosten kwijtschelding;
• BTW kosten;
• voorlichtingskosten, voor zover niet samenhangend met beleidsvoorbereiding en beleidsvaststelling;
  kosten met betrekking tot handhaving, toezicht en controle mits het hier de eerste controle op het nakomen van vergunningsverlening betreft of specifiek samenhangt met de verleende dienst, zoals de milieucontrole bij afvalstoffenheffing.

* Definitie overheadkosten volgens de 'Notitie overhead van de commissie BBV: Overheadkosten zijn de kosten die verhaald mogen worden, die weliswaar niet rechtstreeks samenhangen met de verleende dienst, maar er wel verband mee hebben.

Niet-toerekenbare kosten
De kosten die niet direct met de dienstverlening samenhangen mogen niet doorberekend worden. Het gaat hierbij onder meer om:

• kosten voor beleidsvoorbereiding;
• kosten voor handhaving, toezicht en controle, tenzij het om de bij toerekenbare kosten genoemde uitzonderingen gaat;
• kosten van inspraak- en bezwaarprocedures, met uitzondering van hetgeen bij toerekenbare kosten genoemd wordt.

Resultaten Kostendekkendheidsonderzoek Legesverordening Gemeente Maashorst

In 2023 is een kostendekkendheidsonderzoek van onze leges afgerond met uitzondering van de Omgevingswet. Deze worden vertaald naar de nieuwe legesverordening en-tarieven welke in december 2023 ter besluitvorming in de Raad wordt geagendeerd. De financiële effecten zijn dus nog niet in deze begroting meegenomen.  
De rioolheffing en afvalstoffenheffing zijn reeds (nagenoeg) kostendekkend. Voor enkele heffingen (marktgelden, grafrechten) is bewust door de raad besloten om geen kostendekkende tarieven in rekening te brengen. Bijvoorbeeld bij de marktgelden om de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van het centrum te behouden.  

Tussentijdse gegevens van reeds geharmoniseerde processen zijn al verwerkt in de kostendekkendheidsberekening. Eventuele andere financiële effecten die nog uit het onderzoek naar voren komen, worden opgenomen in de programmabegroting 2025. Met name op het gebied van de Omgevingswet dienen op basis van een impactanalyse nog keuzes gemaakt te worden die gevolgen hebben op de categorieën en hoogte van de leges. Er zijn jaarlijks een aantal momenten dat de kostendekkendheid van de leges wordt berekend; bij de begroting, de jaarrekening en bij het vaststellen van de legesverordening.

Hieronder worden de resultaten per Titel van de legesverordening gepresenteerd bij de begroting van 2024

Recapitulatie hoofdstuk 1, 2 en 3	Totale lasten	Totale opbrengsten	Kostendekking
Kostendekkendheid hoofdstuk 1 Algemene dienstverlening	€ 1.412.675	€ 1.191.134	84,32%
Kostendekkendheid hoofdstuk 2 Omgevingswet	€ 2.400.000	€ 2.075.380	86,47%
Kostendekkendheid hoofdstuk 3 Europese dienstenrichtlijn	€ 29.686	€ 26.694	89,92%
Kostendekkendheid totale tarieventabel	€ 3.842.361	€ 3.293.208	85,71%

 

De kostendekkendheid van gemeente Maashorst voldoet hiermee aan de wettelijk gestelde eisen. Hieronder wordt ingezoomd op detailberekeningen per hoofdstuk van de legesverordening.

Tietel 1 Algemene dienstverlening
Onder de naam ‘secretarieleges’ wordt een aantal verschillende rechten geheven voor verstrekte diensten. De tarieventabel in hoofdstuk 1 van de legesverordening kent dan ook een diversiteit aan tarieven. De tarieven voor 2024 zijn gebaseerd op die van 2023, aangepast met de inflatiecorrectie van 4,22%. Tevens zijn de uurtarieven herzien op basis van de begrotingscijfers 2024.

Paragraaf	Omschrijving	Kosten	Opbrengsten	Kostendekking
1	Burgerlijke stand	€ 156.158	€ 95.385	61,08%
2	Reisdocumenten	€ 705.508	€ 647.270	91,75%
3	Rijbewijzen	€ 237.819	€ 220.251	92,61%
4	Verstrekkingen uit de basisregistratie personen	€ 59.693	€ 24.318	40,74%
5	Verstrekkingen op grond van de Algemene Verordening Gegevensverwerking of AVG	€ 0	€ 0	0,00%
6	Bestuursstukken	€ 0	€ 0	0,00%
7	Overige publiekszaken	€ 18.013	€ 10.526	58,44%
8	Gemeentearchief	€ 0	€ 0	0,00%
9	Leegstandswet	€ 2.404	€ 2.332	97,00%
10	Kansspelen	€ 2.127	€ 4.515	212,27%
11	Ondergrondse infrastructuren	€ 122.333	€ 123.300	100,79%
12	Verkeer en vervoer	€ 81.313	€ 38.750	47,66%
13	Diversen	€ 27.307	€ 24.487	89,67%
	Totale kostendekkendheid hoofdstuk 1	€ 1.412.675	€ 1.191.134	84,32%

 

De kostendekkendheid van Titel 1 is gedaald van 92,35% in 2023 naar 84,32% in 2024 (-/- 8,0%-punt). Hier liggen een aantal oorzaken aan ten grondslag. Voornaamste oorzaken zijn:
•    De loonkosten zijn de belangrijkste kostencomponent. De stijging van de loonkosten ligt boven de inflatiecorrectie van 4,22%, die toegepast is op de leges. Daarnaast zijn de door het Rijk vastgestelde tarieven van rijbewijzen en reisdocumenten voor 2024 momenteel nog niet bekend.
•    Als gevolg van het kostendekkendheidsonderzoek zijn inmiddels diverse processen opnieuw in beeld gebracht. Hieruit is naar voren gekomen dat procestijden en kosten niet altijd correct waren opgenomen in de kostendekkendheidsberekening. 

Titel 2 Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning
Onder de naam ‘omgevingswet’ worden een aantal verschillende rechten geheven voor verstrekte diensten. De tarieventabel in hoofdstuk 2 van de legesverordening kent dan ook een diversiteit aan tarieven. De tarieven voor 2024 zijn gebaseerd op de tarieven 2023, aangepast met de inflatiecorrectie van 4,22%. Tevens zijn de uurtarieven herzien op basis van de begrotingscijfers 2024.

Paragraaf	Omschrijving	Totale kosten	Totale opbrengsten	Kostendekkendheid
1	Algemene bepalingen	€ 0	€ 0
2	Voorfase	€ 0	€ 0
3	Activiteiten met betrekking tot bouwwerken	€ 2.400.000	€ 2.075.380	86,47%
4	Activiteiten met betrekking tot cultureel erfgoed en werelderfgoed	€ 0	€ 0
5	Milieubelastende activiteiten	€ 0	€ 0
6	Lozingsactiviteiten	€ 0	€ 0
7	Aanlegactiviteiten	€ 0	€ 0
8	Overige activiteiten	€ 0	€ 0
9	Maatwerkvoorschriften bij bouwactiviteiten	€ 0	€ 0
10	Gelijkwaardigheid	€ 0	€ 0
11	Overige tarieven	€ 0	€ 0
12	Modaliteiten	€ 0	€ 0
13	Vermindering	€ 0	€ 0
14	Teruggaaf	€ 0	€ 0
	Totale kostendekkendheid hoofdstuk 2	€ 2.400.000	€ 2.075.380	86,47%

 

De kostendekkendheid van Titel 2 ligt met 86,47% op ongeveer hetzelfde niveau als in 2023 (86,26%). 
De uitgaven en inkomsten in bovenstaande overzicht baseren zich op cijfers van 2023 waarbij de omgevingswet nog niet van kracht is. 
De intrede van de nieuwe omgevingswet per 1 januari 2024 maakt een goed vergelijk tussen voorgaande jaren en 2024 momenteel nog niet mogelijk. Zodra de resultaten van de impactanalyse bekend zijn, zullen deze worden doorgevoerd in een nieuw actueel beeld van het kostendekkendheidspercentage voor de gemeente Maashorst in 2024. De impactanalyse laat het verschil zien tussen de leges die volgens de huidige legesverordening (t/m 2023) in rekening worden gebracht en welke leges onder de nieuwe omgevingswet (vanaf 2024)  in rekening kunnen worden gebracht. 

Tietel 3 Europese Dienstenrichtlijn
De tarieven voor 2024 zijn gebaseerd op de tarieven 2023 aangepast met de inflatiecorrectie van 4,22%. Tevens zijn de uurtarieven herzien op basis van de begrotingscijfers 2024.

 

Paragraaf	Omschrijving	Totale kosten	Totale opbrengsten	Kostendekkendheid
1	Horeca	€ 15.792	€ 14.032	88,86%
2	Organiseren evenementen of markten	€ 12.773	€ 11.928	93,38%
3	Prostitutiebedrijven	€ 0	€ 0	0,00%
4	Winkeltijdenwet	€ 1.121	€ 734	65,48%
5	Standplaatsen en collectes	€ 0	€ 0	0,00%
6	In deze titel niet benoemde vergunning, ontheffing of andere beschikking	€ 0	€ 0	0,00%
	Totale kostendekkendheid hoofdstuk 3	€ 29.686	€ 26.694	89,92%

 

Hoofdstuk 3 is een klein onderdeel van de legesverordening wat voor een grootdeel bestaat uit horeca- en evenementenvergunningen. Bij vaststelling van de legesverordening 2023 is het tarief voor evenementenvergunningen geharmoniseerd. Dit is de voornaamste oorzaak voor de stijging van de kostendekkendheid van 78,89% in de begroting 2023 naar 89,92% in de begroting 2024. 

In onderstaande tabel wordt inzicht gegeven in de lastendruk voor inwoners en een vergelijking met enkele buurgemeenten. 

	Bernheze		Oss		Maashorst
	2022	2023	2022	2023	2022	2023
Onroerende zaakbelasting
Tarief eenpersoonshuishoudens	0,0991	0,0847	0,1041	0,0915	0,08155	0,0726
Tarief meerpersoonshuishoudens	0,2229	0,3052	0,2711	0,2346	0,25944	0,2520
Afvalstoffenheffing woningen
Tarief eenpersoonshuishoudens	195	177	236	246	188	192
Tarief meerpersoonshuishoudens	248	230	266	276	251	257
Rioolheffing woningen
Tarief eenpersoonshuishoudens	203	206	174	178	180	186
Tarief meerpersoonshuishoudens	248	206	174	178	194	200
Gemeentelijke woonlasten
Eenpersoonshuishoudens	825	808	779	805	692	713
Meerpersoonshuishoudens	878	861	810	835	769	791
Rangnummer t.o.v. alle gemeenten (voor het rangnummer geldt dat nummer 1 de laagste woonlasten heeft)	134	73	50	59	20	24