Notitie reserves en voorzieningen 2025

Nr. 101000

1-1-2025

De algemene reserve vrij besteedbaar is bedoeld om financiële tegenvallers en risico’s op te vangen. Deze reserve kan worden gebruikt voor drie situaties:

1. Voor het opvangen van onvoorziene uitgaven die ontstaan door opkomende verplichtingen of calamiteiten.
2. Voor het opvangen van tekorten in de jaarrekening.
3. Voor het dekken van risico’s waarvan de omvang bekend en berekend is (gekwantificeerde risico’s).

Door deze reserve aan te houden, blijft de gemeente in staat om onverwachte financiële tegenvallers op te vangen zonder direct te hoeven bezuinigen of extra middelen aan te trekken. De algemene reserve behoort tot het eigen vermogen van de gemeente en is op voorhand niet bedoeld voor specifieke bestemmingen. Handhaving van de algemene reserve is voorgeschreven.

Handhaven

Nr. 101001

1-1-2025

De algemene bedrijfsreserve grondexploitatie (ABR) behoort tot het eigen vermogen van de gemeente en is niet bedoeld voor specifieke bestemmingen. Voor het grondbedrijf is een aparte ABR opgenomen om de financiële effecten binnen het grondbedrijf optimaal te kunnen beheersen, en de winst naar de algemene dienst te kunnen vaststellen. Deze reserve heeft als doel:

1. Opvangen van eventuele (verwachte) nadelen op grondexploitatiecomplexen.
2. Risicobuffer op basis van het Meerjarenperspectief Grondbedrijf / jaarlijkse risico-inventarisatie.
3. Treffen van voorzieningen voor herwaardering van gronden.
4. Egalisatie van tijdelijke tekorten van overige reserves van het grondbedrijf.
5. Financiering niet te verhalen plankosten initiatieven van derden.
6. Betalen verplichte vennootschapsbelasting onderdeel grondbedrijf.

Deze reserve wordt vooral gevoed door (tussentijdse) winstnemingen (na fondsbijdrage) op grondexploitaties. Daarnaast met het saldo van grondopbrengsten van ruil-/restgronden die niet door de gemeente ontwikkeld worden. Nadelige ontwikkelingen op andere reserves en voorzieningen binnen het grondbedrijf worden verrekend met de ABR, zoals de voeding van de voorziening herwaardering en de voorziening exploitatierisico’s.
Wanneer bij herijking een positieve bijstelling plaatsvindt en er een bedrag binnen de voorziening herwaardering en/of voorziening exploitatierisico’s vrij kan vallen, wordt dit bedrag teruggestort in de ABR. Plankosten voor initiatieven van derden kunnen niet altijd worden verhaald. Deze niet verhaalde kosten worden gedekt vanuit de ABR.  Voor nieuwe gebiedsontwikkelingen moeten voorbereidingskosten worden gemaakt voordat het als een gebiedsontwikkeling kan worden bestempeld. Deze voorbereidingskosten worden verrekend zodra de gebiedsontwikkeling/grondexploitatie formeel bij een raadsbehandeling wordt geopend. Binnen het boekjaar is een bestedingsbedrag van € 150.000 beschikbaar om ontwikkelingen op te starten. Dit bedrag wordt jaarlijks onttrokken uit de ABR.

Nr. diversen

1-1-2025

Het betreft de bestemmingsreserves 

• 103101 Dekking kapitaallasten t/m 2016
• 103102 Dekking kapitaallasten 2017 -2019
• 103103 Dekking kapitaallasten 2020 e.v.
• 103104 DKU Centrumplan Zeeland
• 103105 DKU Rotonde Peelweg/Langenboomseweg
• 103106 DKU Centrum Schaijk
• 103107 DKU Nieuwbouw Den Omgang
• 103108 DKU Nieuwbouw De Regenboog
• 103109 DKU Kindcentrum Zeeland
• 103110 DKU Frisse Scholen Oventje
• 103111 DKU Frisse Scholen Kreek'l
• 103112 DKU Frisse Scholen Vlinder
• 103113 DKU Herontwikkeling DAW
• 103114 DKU EVZ Melkpad/Graspeelloop
• 103115 DKU EVZ Munse Wetering
• 103116 DKU EVZ Gemeenschapshuis Zeeland
• 103117 DKU LOG Graspeel t.b.v. LOG
• 103118 DKU Verbouwing gemeentehuis 2012

De reserve wordt gevoed met incidentele middelen. De voeding in 2025 bedraagt volgens de begroting ruim € 0,9 miljoen. Storting vindt plaats zodra de betreffende investeringen gerealiseerd zijn. Alleen de dekking van de afschrijvingslasten wordt onttrokken uit deze reserves. 

Het saldo vormt dekking voor de afschrijvingslasten van de onderliggende investeringen conform besluitvorming. 
De hoogte van de noodzakelijke jaarlijkse onttrekking wordt bepaald aan de hand van de afschrijvingstermijnen zoals opgenomen in de financiële verordening gemeente Maashorst.

Nr. 102001

1-1-2025

Nr. 102003

1-1-2025

Nr. 102005

1-1-2025

De middelen zullen worden besteed aan het bevorderen van sloop van ongewenste bebouwing in het buitengebied, al dan niet in combinatie met bedrijfsverplaatsing van intensieve veehouderijen. Tevens zal een deel van de middelen worden besteed aan geldende beleidsdoelen inzake natuur- en landschap.
Prioritering van claims:

• Subsidie voor sloop (iv) stallen zonder terugbouw
• Subsidie met verplaatsing intensieve veehouderij
• Projecten t.b.v. versterking natuur en landschap

Nr. 102006

1-1-2025

In de provinciale Omgevingsverordening wordt verplicht gesteld dat ruimtelijke ontwikkelingen in landelijk gebied gepaard gaan met een fysieke verbetering van de landschappelijke kwaliteit van het gebied of de omgeving. De Uitvoeringsregel kwaliteitsverbetering landschap gemeente Maashorst stelt dat investering in de kwaliteitsverbetering van het landschap bij voorkeur in de nabijheid van het initiatief wordt gedaan, maar als dit redelijkerwijs niet mogelijk is, de gemeente de (resterende) verplichting tot verbetering van de omgevingskwaliteit van de initiatiefnemer overneemt door storting in het Landschapsfonds. 

De middelen worden aangewend voor projecten genoemd in het landschapsbeleidsplan en het realiseren van landschappelijke doelen uit de Omgevingsvisie gemeente Maashorst. 

Nr. 102007

1-1-2025

Handhaven

Nr. 102008 

1-1-2025

Vastgesteld meerjareninvesteringsprogramma.

Op 15 december 2016 is door de Gemeente Uden het besluit genomen om voor Reserve Bovenwijkse Voorzieningen een nieuwe reserve in te stellen. Op het moment dat aan de lopende verplichting van deze reserve is voldaan, wordt deze reserve afgesloten en wordt het eventuele saldo toegevoegd aan de ABR.

Handhaven

Nr. 102009

1-1-2025

Onder de Omgevingswet zijn de juridische kaders van kostenverhaal voor bovenwijkse voorzieningen verander daardoor is het vanaf 1-1 2024 juridisch niet (tijdelijk) mogelijk nieuwe bedragen in contracten op te nemen. De gesloten contracten van voor deze datum worden wel nog geïncasseerd.   
De RBV wordt gevuld met bijdragen van marktpartijen uit anterieure overeenkomsten, exploitatieplannen of posterieure overeenkomsten. Daarnaast zal ook de gemeente, vanuit de gemeentelijke grondexploitaties  bijdragen aan deze reserve. De nota hanteerde een eenheidsbedrag van € 14,90 per vierkante meter uitgeefbaar. De investeringslijst van de nota kostenverhaal / financiële bijdragen is in 2025  geactualiseerd enkele projecten zijn uitgevoerd, het  gereserveerde geld wordt hierbij verrekend waarbij de uitvoering wordt overgedragen aan de vakdiscipline mobiliteit.

Handhaven

Nr. 102010

1-1-2025

Een overhevelingsbudget wordt gevuld met geld dat al beschikbaar is gesteld, maar nog niet (helemaal) is gebruikt. De onttrekking vindt plaats in het jaar waarin de activiteit daadwerkelijk wordt uitgevoerd of vervolgd.
Overheveling is alleen toegestaan voor eenmalige bedragen of voor duidelijk afgebakende activiteiten. Er mag maximaal één keer worden overgeheveld. Structurele budgetten horen hier niet bij.

De dekking van de overheveling verloopt via de reserve ‘bestemde budgetten’. Bij elk voorstel beoordeelt het college of de uitvoering in het nieuwe jaar realistisch is. Als dat niet zo is, wordt het budget niet overgeheveld.

Het college legt jaarlijks, als onderdeel van de tweede tussentijdse rapportage (2e turap), een voorstel aan de raad voor. Hierin wordt per overheveling toegelicht dat aan de voorwaarden uit de financiële verordening is voldaan. Het college kan een voorstel doen om af te wijken van de financiële verordening. De raad besluit uiteindelijk over de budgetten die worden overgeheveld.

De overheveling is nodig om lopende of vastgestelde projecten op een rechtmatige manier voort te zetten. Zonder overheveling vervalt het budget. Daardoor kan een project vertraging oplopen of kan eerder toegekend geld verloren gaan. De overheveling betreft maximaal het nog niet bestede deel van het budget.

Nr. 102011

1-1-2025

Nr. 102013

1-1-2025

Nr. 102014

1-1-2025

Varieert jaarlijks en betreft de eerder geraamde kapitaallasten van investeringen die nu opgenomen zijn in het landschapsbeleidsplan en minimaal 1% van de uitgifteprijs van bouwrijpe grond voor planmatige (stedelijke) ontwikkelingen, zoals bedrijventerreinen, woongebieden en (openbare) sportterreinen. 

Naam  bestemmingsreserve Groen veranderen in Landschap.

Nr. 102015

1-1-2025

Nr. 102016

1-1-2025

Nr. 102017 

1-1-2025

Noodzakelijk niveau

Het saldo wordt in 20 jaar tijd volledig ingezet door deze in gelijke delen te laten vrijvallen ten gunste van het tarief riool- en waterzorgheffing. Berekening vindt plaats bij vaststelling van een nieuw programma (1x per 4 jaar ), of als er aanleiding is het kostendekkingsplan tussentijds bij te stellen. 

Nr. 102019

1-1-2025

In 2015 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (verder Wmo) in werking getreden.  De gemeente Oss vervult vanaf dan de regionale centrumfunctie in de verplichte centrumgemeenteconstructie voor Beschermd Wonen in Brabant Noordoost-Oost (BNOO). De gemeente Oss voert regionaal de toegang, de inkoop en het beleid uit en ontvangt hiervoor via het gemeentefonds middelen van het Rijk. Met ingang van 2024 heeft het Rijk heeft besloten taken m.b.t. Beschermd Wonen fasegewijs door te decentraliseren naar alle gemeenten en niet langer alleen naar de centrumgemeenten.  Deze doordecentralisatie is inhoudelijk in gang gezet, waarbij het Rijk de intentie heeft uitgesproken middelen structureel via het gemeentefonds aan alle gemeenten te gaan verstrekken. Deze financiële doordecentralisatie is meermaals door het Rijk uitgesteld, en het is nog onduidelijk wanneer deze daadwerkelijk gaat plaatsvinden.

Om de lokale gemeenten in de regio Brabant Noordoost-Oost (BNOO) in staat te stellen met deze transformatie-opdracht van start te kunnen gaan heeft het Regionaal Bestuurlijk Overleg Wmo en de Centrumgemeente Oss besloten financiële middelen aan gemeenten in de regio Brabant Noordoost-Oost (BNOO) beschikbaar te stellen. Op 8 juni 2023 heeft de gemeenteraad het college toestemming verleend de “Centrumregeling Wmo Brabant Noordoost-Oost 2024-2028” aan te gaan. Belangrijk onderdeel in deze centrumregeling is de uitwerking van de governance structuur voor de doordecentralisatie Beschermd Wonen (BW).  De van de Centrumgemeente Oss ontvangen incidentele middelen worden (voor zover niet direct ingezet) aan de reserve BR TransformatieOpgave Wmo Beschermd Wonen (BR 102019) toegevoegd. Niet-bestede middelen vloeien terug naar deze bestemmingsreserve, en blijven beschikbaar voor het doel waarvoor ze zijn verkregen.

Voeding en ont

trekking

Lokale Ontwikkelagenda Beschermd Wonen 2022-2024.
Op 27 september 2022 (zaaknummer 36924-2022) heeft de gemeenteraad besloten (herbevestigd) de ontvangen en de nog te ontvangen middelen van de Centrumgemeente Oss, in het kader van de TransformatieOpgave Wmo Beschermd Wonen, beschikbaar te houden voor het doel waarvoor ze zijn verkregen. Ook heeft de gemeenteraad besloten budget beschikbaar te stellen voor de uitvoering van de Lokale Ontwikkelagenda ‘Opvang, Ondersteuning en Zorg voor inwoners met een psychische kwetsbaarheid’.  In 2025 zijn de pilots uit de Lokale Ontwikkelagenda geëvalueerd. Op 26 juni 2025 is Beleidsplan Wmo 2025-2029 door de Raad vastgesteld (39962/2025). In dit beleidsplan is de transformatie van Beschermd Wonen naar Beschermd Thuis beleidsmatig verankerd en in het Uitvoeringsplan Wmo 2025-2029 welke op 30 september 2025 door het College is vastgesteld (39662-2025) nader geborgd. De 1ste fase van de Lokale Ontwikkelagenda Beschermd Wonen 2022-2024 is daarmee gerealiseerd.

Lokale Basis op Orde 2024-2028.
In de Centrumregeling Wmo Brabant Noordoost-Oost 2024 is opgenomen dat lokale gemeenten gedurende een periode van 5 jaar jaarlijks een uitvoeringsbudget BW van de Centrumgemeente Oss ontvangen om de lokale basis op orde te brengen (artikel 11, lid 7). Voor Maashorst is dat een budget van € 817.903 per jaar voor de periode 2024-2028. Deze middelen zijn afkomstig uit het overschot in de regionale reserve BW van de Centrumgemeente Oss. De van de Centrumgemeente Oss te ontvangen middelen worden direct in de lokale reserve BR Transformatie Opgave Wmo Beschermd Wonen (BR 102019) gestort en blijven daarmee beschikbaar voor het doel waarvoor de middelen zijn verkregen: Lokale Basis op Orde.  Regionaal is afgesproken dat elke gemeente een lokaal uitvoeringsplan “Lokale Basis op Orde” opstelt voor besteding van de middelen aan de doelgroep psychisch kwetsbare inwoners . Op basis hiervan zal een voorstel inclusief dekking ten laste van de reserve BR TransformatieOpgave Wmo Beschermd Wonen ter besluitvorming worden voorgelegd. Daarnaast hebben de lokale gemeenten in de regio Brabant Noordoost-Oost (BNOO) in 2025 éénmalig een aanvullende bijdrage van de Centrumgemeente Oss ontvangen, omdat de regionale reserve BW boven het afgesproken maximum kwam. Voor de gemeente Maashorst betrof dat € 1,543 miljoen en is lokaal in in Maashorst te zetten voor de doelgroep. 

Lokaal stijgende Wmo-kosten voor de Doelgroep 2024-2028.
In de centrumregeling is tevens opgenomen dat lokale gemeenten gedurende een periode van 5 jaar jaarlijks een uitvoeringsbudget BW van de Centrumgemeente ontvangen om lokaal stijgende Wmo-kosten voor de Doelgroep “psychisch kwetsbare inwoners” op te vangen (artikel 11, lid 8). Dit omdat de doelgroep door de doordecentralisatie steeds meer gaat drukken op de lokale Wmo-kosten. Voor de gemeente Maashorst is dat een budget van € 613.427 per jaar voor de periode 2024-2028. Deze middelen zijn afkomstig uit het overschot op de regionale begroting van het specialistisch vangnet BW. Tot 2025 werden de van de Centrumgemeente Oss ontvangen middelen op een stelpost in de begroting opgenomen. Niet bestede middelen werden aan het einde van het jaar aan de reserve BR TransformatieOpgave Wmo Beschermd Wonen (BR 102019) toegevoegd.  Op 26 juni 2025 heeft de gemeenteraad bij het vaststellen van het Beleidsplan Wmo 2025-2029 (39962/2025) besloten de middelen "Lokaal stijgende Wmo-kosten voor de Doelgroep" die beschikbaar zijn tot en met 2028, met ingang van 2026 structureel in te zetten voor de uitvoering van het Beschermd Wonen / Beschermd Thuis, vooruitlopend op een formeel structurele financiering .

Ontwikkelingen 2de Tussentijdse Rapportage 2025.
* In 2025 zijn de pilots uit de Lokale Ontwikkelagenda Beschermd Wonen geëvalueerd.  Daarmee is de 1ste pilotfase van het Wmo Project Lokale Ontwikkelagenda Beschermd Wonen afgerond. Niet-bestede middelen vloeien terug naar de reserve Transformatieopgave Wmo Beschermd Wonen (2025: € 175.000 en 2026: € 43.000) . 
 * In 2025 heeft Maashorst van de centrumgemeente Oss éénmalig een aanvullende bijdrage van € 1.543.226 ontvangen. Hiervan is € 1.000.000 gereserveerd voor het “Programma Verbinden en versterken: naar een toekomstbestendig Sociaal Domein (looptijd: 2026 - 2029)” en € 200.000 voor het project "Aanpak achterstand aanvragen Wmo" (looptijd: 2025 - 2026). Daarnaast wordt in 2026 éénmalig een budget van € 43.223 ingezet voor het opstarten van de ondersteuning “Eerst een Thuis” voor de dak- en thuislozen.   

Handhaven

Nr. 102020

1-1-2025

De reserve dient als dekking voor uitgaven op het gebied van organisatieontwikkeling. Via deze bestemmingsreserve blijven de middelen beschikbaar, zodat op de juiste momenten een extra impuls kan worden gegeven aan dit thema.

De beschikbare middelen voor het onderwerp organisatieontwikkeling voor 2025 en 2026 (twee keer € 2 miljoen) worden ondergebracht in deze nieuwe bestemmingsreserve. Zo blijven de middelen flexibel inzetbaar voor organisatie- en teamontwikkeling.

Er is geen noodzakelijk niveau vastgesteld.

Nr. 102000 

1-1-2025

De reserve dient als dekking voor de uitgaven van Migratie opgaven. Middels de reserve blijven deze middelen beschikbaar, zodat op de juiste momenten een extra impuls kan worden gegeven.

Bij de vaststelling van de jaarstukken 2024 is deze reserve gevormd. Jaarlijks worden de beschikbaar gestelde rijksmiddelen voor de migratie opgave als uitgangspunt genomen voor de besteding in dat jaar. De besteding en de ontvangst van deze middelen hebben een fluctuerend karakter waardoor op het jaarlijkse budget overschotten of tekorten ontstaan. Jaarlijkse wordt  het overschot toegevoegd en bij tekorten onttrokken aan deze reserve. De middelen die aan het college ter beschikking zijn gesteld worden jaarlijks via deze reserve geëgaliseerd.

Het college heeft de mogelijkheid om de middelen uit de bestemmingsreserve te besteden aan de migratieopgaven in de breedste zin van het woord. Deze uitgaven worden jaarlijks vermeld bij de 2e tussentijdse rapportage bij de herijking van de nota reserves en voorzieningen.

Er is geen noodzakelijk niveau vastgesteld.

Nr. 101002 

1-1-2025

Nr. 101003 

1-1-2025

Voorziening wordt jaarlijks, als onderdeel van de werkzaamheden ten behoeve van de jaarrekening, geactualiseerd. Een eventueel nadelig saldo (en daarmee noodzakelijke voeding van de reserve) komt ten laste van de exploitatie. De actualisatie gebeurd tijdens het opstellen van de jaarrekening.

De regeling is verlengd vanaf 2026 tot en met 2028. Hiervoor wordt in deze jaren een extra dotatie begroot van € 150.000 per jaar.

Niet meer van toepassing.

Nr. 6301001 

1-1-2025

Handhaven

Er vindt alleen onttrekking uit de spaarvoorziening riolering plaats. De stand van de voorziening is nu hoog. In de komende jaren vinden er omvangrijke rioolvervangingen, in combinatie met klimaat adaptieve maatregelen plaats. Daarmee zal de stand van de voorziening zakken naar een lager niveau.  De spaarvoorziening  wordt naast onttrekking ook aangevuld om te sparen voor toekomstige investeringen.

In het POW&R (inclusief verlenging) is een programma van verbetermaatregelen opgenomen voor het oplossen van bekende hemelwaterknelpunten, voor een periode van ongeveer 10 jaar. In een nog te vormen beleidsprogramma wordt een nieuwe ambitie als beschermingsniveau tegen wateroverlast vastgesteld. Het POW&R wordt met 4 jaar verlengd naar 2029,  daarna wordt in 2029 een nieuw programma vastgesteld. Hierin worden nieuwe hemelwatermaatregelen meegenomen. In dit programma worden benodigde investeringen over een langere termijn berekend, dus langer dan 10 jaar. De berekening maakt onderdeel uit van het kostendekkingsplan voor riolering en water en zal hiermee ook een doorvertaling krijgen in de riool- en waterzorgheffing.

Nader te bepalen

Nr. 4304001 

1-1-2025