Onderstaand de uitkomst van deze 2e tussentijdse afwijkingenrapportage op Programmaniveau voor wat betreft de structurele baten en lasten. Per programma zijn de afwijkingen boven €100.000 of politiek gevoelig nader toegelicht.
(bedragen x € 1.000, V= Voordeel, N= Nadeel)
| Structurele gevolgen 2024-2028 |
2024 |
2025 |
2026 |
2027 |
2028 |
| Programma 1 Veiligheid |
V 25 |
N 35 |
N 35 |
N 35 |
N 35 |
| Programma 2 Verkeer en vervoer |
V 25 |
V 98 |
V 98 |
V 98 |
V 98 |
| Programma 3 Economie en toerisme |
N 65 |
N 9 |
N 9 |
N 9 |
N 9 |
| Programma 4 Onderwijs |
V 202 |
V 20 |
V 20 |
V 20 |
V 20 |
| Programma 5 Sport, cultuur, recreatie en natuur |
V 84 |
V 1 |
N 39 |
N 39 |
N 39 |
| Programma 6 Sociaal domein |
V 740 |
N 899 |
N 899 |
N 899 |
N 899 |
| Programma 7 Volksgezondheid, milieu en duurzaamheid |
N 66 |
N 107 |
N 107 |
N 107 |
N 107 |
| Programma 8 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing |
V 98 |
0 |
0 |
0 |
0 |
| Programma 9 Bestuur en dienstverlening |
V 95 |
N 22 |
N 22 |
N 22 |
N 22 |
| Programma 10 Bedrijfsvoering en inkomsten |
V 3.278 |
N 165 |
N 9 |
N 9 |
N 16 |
| Totaal |
V 4.415 |
N 1.119 |
N 1.002 |
N 1.002 |
N 1.009 |
In bovenstaande afwijkingen zijn de volgende mutaties op investeringskredieten opgenomen:
| Omschrijving |
Taakveld |
Mutatie lasten |
Mutatie baten |
Toelichting |
| Aanleg verlengde Noordlaan |
2.1 Verkeer en vervoer |
+ €240.000 |
+ €240.000 |
Zowel de lasten als baten (bijdrage derden) zijn gestegen |
| Transitiekosten nieuwe locaties opvang Oekraïne |
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie |
+ €1.090.000 |
+ €1.090.000 |
Kosten voor geschikt maken van locaties voor opvang Oekraïense vluchtelingen. Kosten worden gedekt door Rijksmiddelen |
| Aanschaf en vervanging meubels opvang Oekraïne |
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie |
+ €200.000 |
+ €200.000 |
Kosten voor aanschaf en vervanging meubels op locaties voor opvang Oekraïense vluchtelingen. Kosten worden gedekt door Rijksmiddelen |
| Auto landmeten |
10.1 Overhead |
- €15.000 |
0 |
Het krediet wordt verschoven van 2025 naar 2024 i.v.m. einde levensduur bestaande auto. De aanschaf is voordeliger dan begroot, waardoor het krediet van €50.000 verlaagd kan worden naar €35.000.
|
| Investeringskredieten hardware |
10.1 Overhead |
0 |
0 |
Door prijsontwikkelingen en afwijkende inkoopvolumes vinden er verschuivingen plaats tussen investeringskredieten hardware. ICT servers -€20.000, ICT smartphones - €21.000, ICT tablets +€10.000 en ICT laptops +€31.000. Per saldo dus geen mutatie in kredieten.
|
| Verbouwing gemeentehuis |
10.1 Overhead |
+ €156.000 |
0 |
Voor de verbouwing en inrichting van het gemeentehuis en gemeentewerf in Uden is in totaliteit een krediet van € 12.664.700,- beschikbaar gesteld. Onder andere door hergebruik van inventaris liggen de daadwerkelijke kosten van de inrichting onder de begroting, maar door de uitvoering van de niet op orde zijnde brandwerendheid van het gemeentehuis, liggen de verbouwingskosten boven begroting. Per saldo is er sprake van een overschrijding van ongeveer € 156k (1,22% van oorspronkelijke begroting). Daarnaast vindt middels deze afwijking herschikking van de kredieten plaats.
|
De algemene uitkering is de belangrijkste inkomstenbron van de gemeente Maashorst. Jaarlijks verschijnen meestal drie circulaires gemeentefonds. Mei geeft de vertaling van de Voorjaarsnota van de rijksoverheid, september van de vertaling van de Miljoenennota, december is op basis van de Najaarsnota en rondt het uitkeringsjaar zoveel mogelijk af. In deze tweede tussentijdse rapportage worden de gevolgen van de septembercirculaire opgenomen. De raad is hier eind oktober via een afzonderlijke raadsinformatiebrief over geïnformeerd.
| |
2024 |
2025 |
2026 |
2027 |
2028 |
| Bruto verschil septembercirculaire |
V 1.844 |
V 2.014 |
V 3.380 |
V 3.345 |
V 3.157 |
| Taakmutaties |
N 1.371 |
N 277 |
N 2.007 |
N 2.043 |
N 2.265 |
| Totaal gevolgen septembercirculaire 2024 |
V 473 |
V 1.737 |
V 1.373 |
V 1.302 |
V 892 |
Het accres (dit is de groei van het gemeentefonds) is gesplitst in een volume- en een nominaal deel, waarbij het nominale deel ter compensatie is van loon- en prijsstijging en het volumedeel ter compensatie van bevolkingstoename en reëel accres. Uitgangspunt is dat meerjarig de ontwikkeling van het nominaal bruto binnenlands product wordt gevolgd. Daarnaast zijn diverse basiseenheden van maatstaven (factoren waarop de algemene uitkering wordt gebaseerd) herzien. Een en ander leidt tot een structureel voordeel van 1,8 miljoen in 2024, oplopend naar 3,2 miljoen in 2028.
In de septembercirculaire zijn echter ook diverse taakmutaties opgenomen. Dit zijn mutaties in de algemene uitkering als gevolg van verandering in de gemeentelijke taken en waarop bijbehorende uitgavenbudgetten aangepast moeten worden. Vanuit de septembercirculaire betreft het de volgende taakmutaties:
| Nr |
Omschrijving |
2024 |
2025 |
2026 |
2027 |
2028 |
| 1 |
Digitaal Stelsel Omgevingswet |
V 35 |
V 46 |
V 54 |
V 63 |
V 73 |
| 2 |
Besparingsverlies jeugd |
0 |
0 |
N 1.500 |
N 1.500 |
N 1.500 |
| 3 |
Indexatie Wmo demografie |
0 |
0 |
N 246 |
N 487 |
N 722 |
| 4 |
Einde lening inburgeringsplichtig (DU) |
N 5 |
0 |
0 |
0 |
0 |
| 5 |
Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA) |
N5 |
0 |
0 |
0 |
0 |
| 6 |
Wet Betaalbare huur |
N 32 |
N 47 |
N 40 |
N 22 |
N 18 |
| 7 |
Alleenverdienersproblematiek 2023-2024 |
N 48 |
0 |
0 |
0 |
0 |
| 8 |
Openbare bibliotheken |
invullen |
N 175 |
N 175 |
0 |
0 |
| 9 |
Participatie (IU) |
N 1.062 |
N 101 |
N 100 |
N 97 |
N 98 |
| 10 |
Discriminatie (meicirculaire) |
N 8 |
0 |
0 |
0 |
0 |
| 11 |
Uitvoeringskosten Omgevingswet (meicirculaire) |
N 246 |
0 |
0 |
0 |
0 |
| |
Totaal taakmutaties |
N 1.371 |
N 277 |
N 2.007 |
N 2.043 |
N 2.265 |
ad. 2: besparingsverlies jeugd: Het kabinet Rutte IV had besloten om te besparen op jeugdzorg, oplopend tot € 511 miljoen in 2027. De gemeenten waren verplicht deze korting door te vertalen naar de lastenkant van hun begroting. De besparingsmaatregelen waren echter niet reëel, zodat het kabinet Schoof heeft besloten om deze besparing te laten vervallen. Dat geldt dan ook voor de doorvertaling naar de post jeugdzorg op de gemeentelijke begroting. Voor onze gemeente gaat het om € 1,5 miljoen vanaf 2026. Eerder was bij de meicirculaire 2024 al een soortgelijk bedrag over 2025 aan het gemeentefonds toegevoegd.
ad. 3: Met de VNG is afgesproken dat in de toekomst (een nader te bepalen deel van) de WMO niet langer via het Gemeentefonds gaat, maar via een aparte financiering. Afhankelijk van de gekozen bekostigingsvorm wordt een passende geobjectiveerde indexering onderzocht die ook rekening houdt met kostenontwikkeling en demografie/vergrijzing. Vooruitlopend op de uitwerking is in deze circulaire reeds een jaarlijkse tranche van € 75 miljoen vanaf 2026 oplopend tot € 300 miljoen in 2029 beschikbaar gesteld. Voor onze gemeente gaat het om € 246.000 oplopend naar € 953.000.
ad. 8: In de periode 2023-2024 konden gemeenten een specifieke uitkering ontvangen voor het versterken van het lokale bibliotheekstelsel. Daarna zal een wettelijke zorgplicht voor gemeenten worden ingevoerd ten aanzien van de openbare bibliotheek. Voor het uitvoeren van deze taak zullen gemeenten een structurele bijdrage via het gemeentefonds ontvangen. In deze circulaire worden de bedragen voor 2025 en 2026 beschikbaar gesteld. Het gaat voor onze gemeente in die jaren om € 175.000.
ad. 9: De hogere lasten in 2024 van €1.062.000 hebben voornamelijk betrekking op een hogere loon- en prijsbijstelling uit de meicirculaire 2024, die nog niet eerder geclaimd is en doorbetaald moet worden aan de Sociale Werkvoorziening. Het Rijk compenseert gemeenten via deze Integratie-uitkering (IU) vanaf 2025 voor de afschaffing van het lage-inkomensvoordeel (LIV) in de sociale werkvoorziening. Het gaat voor onze gemeente gemiddeld om € 100.000.
| INCIDENTEEL BEELD |
2024 |
2025 |
2026 |
2027 |
2028 |
|
1. Meerjarenbeeld na Kadernota / programmabegroting 2025-2028
|
N 625
|
N 2.435
|
N 750
|
N 250
|
N 250
|
|
2. Autonome / Onontkoombare ontwikkelingen
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
|
3. Genomen raadsbesluiten na de Kadernota 2025
|
N 340
|
V 95
|
0
|
0
|
0
|
|
Saldo voor deze 2e bestuursrapportage 2024
|
N 965
|
N 2.340
|
N 750
|
N 250
|
N 250
|
|
4. Gevolgen 2e afwijkingenrapportage 2024
|
N 260
|
V 123
|
0
|
0
|
0
|
|
Waarvan al gedekt uit de algemene reserve
|
V 1.760
|
V 2.435
|
V 750
|
V 250
|
V 250
|
|
Totaal Voordeel (toe te voegen aan de Algemene Reserve in de 2e tussentijdse rapportage 2024)
|
V 535
|
V 218
|
0
|
0
|
0
|
Uitgangspunt is het bestedings- en dekkingsplan 2025-2028 zoals gepresenteerd in de Kadernota 2025 (jaarschijf 2024) en de programmabegroting 2025 (jaarschijf 2025 t/m 2028) van de gemeente Maashorst. De nieuwe ontwikkelingen met financiële gevolgen worden hieronder verder toegelicht.